Năm 2024, Việt Nam chính thức được xuất khẩu dừa tươi sang Trung Quốc theo đường chính ngạch – mở ra cánh cửa lớn cho ngành nông sản nước nhà. Nhưng đi kèm với cơ hội là những yêu cầu chặt chẽ về truy xuất nguồn gốc, quy chuẩn đóng gói, và an toàn thực phẩm. Nếu doanh nghiệp không nắm vững, rất dễ rơi vào thế bị động hoặc bị trả hàng.
Dưới đây là 5 điều quan trọng doanh nghiệp cần biết trước khi bắt đầu xuất khẩu dừa sang thị trường đông dân nhất thế giới:
1. Phải có mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói được Trung Quốc phê duyệt
Khi xuất khẩu chính ngạch, Trung Quốc yêu cầu mọi lô hàng dừa tươi phải có nguồn gốc rõ ràng và có thể truy xuất. Cụ thể, chỉ những vùng trồng và cơ sở đóng gói đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) cấp mã số và công nhận mới được phép xuất khẩu.
Doanh nghiệp cần đăng ký vùng trồng, đảm bảo quy trình canh tác an toàn, ghi chép nhật ký sản xuất đầy đủ, có hệ thống giám sát dịch hại rõ ràng. Tương tự, cơ sở đóng gói phải đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh, có kho bảo quản lạnh, quy trình phân loại – rửa – xử lý trước khi đóng gói.
📌 Nếu không có mã số, hàng hóa sẽ bị từ chối tại cửa khẩu hoặc buộc phải quay đầu, gây thiệt hại nghiêm trọng về chi phí và uy tín.

2. Kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và đạt tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật
Trung Quốc là một trong những thị trường ngày càng siết chặt về tiêu chuẩn an toàn thực phẩm. Mỗi lô dừa tươi phải có giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate) do cơ quan chức năng Việt Nam cấp. Đồng thời, sản phẩm phải nằm trong danh mục cho phép của Trung Quốc, không chứa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt ngưỡng quy định.
Doanh nghiệp cần kiểm soát quy trình trồng trọt và thu hoạch, không sử dụng thuốc cấm hoặc thuốc không nằm trong danh mục Trung Quốc chấp nhận. Việc này đòi hỏi phải có đào tạo nông dân, ký kết hợp tác sản xuất chặt chẽ, và giám sát định kỳ.
✅ Một lô hàng không đạt tiêu chuẩn có thể khiến toàn bộ doanh nghiệp (hoặc thậm chí ngành hàng) bị tạm ngưng xuất khẩu trong thời gian dài.
3. Nhãn mác, bao bì phải đầy đủ tiếng Trung
Không chỉ chất lượng sản phẩm, bao bì – nhãn mác cũng là yếu tố bắt buộc. Nhãn hàng cần được in bằng tiếng Trung (có thể kèm song ngữ), nêu rõ:
- Tên sản phẩm / 产品名称: Dừa tươi Việt Nam – 越南新鲜椰子
- Xuất xứ / 原产国: Việt Nam – 越南
- Mã số vùng trồng / 种植区编码: [Điền mã] – [填写编码]
- Mã số cơ sở đóng gói / 包装厂编码: [Điền mã] – [填写编码]
- Ngày đóng gói / 包装日期: [Ngày – định dạng: DD/MM/YYYY] – [包装日期]
- Nơi sản xuất / 产地: [Tỉnh, thành phố] – [省/城市名称]
- Tên công ty sản xuất / 生产企业名称:[Tên công ty] – [公司名称]

4. Hợp đồng thương mại phải rõ ràng, có điều khoản ràng buộc pháp lý
Trong thực tế, nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn xuất hàng theo hình thức “gửi – rồi mới thanh toán”, không có hợp đồng cụ thể, dẫn đến rủi ro bị ép giá hoặc nợ xấu.
Để xuất khẩu chính ngạch bền vững, doanh nghiệp cần làm việc trực tiếp với nhà nhập khẩu Trung Quốc và có hợp đồng thương mại song ngữ rõ ràng, quy định cụ thể các yếu tố:
-
Giá cả, điều kiện thanh toán (LC, T/T…)
-
Điều kiện giao hàng (FOB, CIF…)
-
Cách xử lý tranh chấp nếu xảy ra sự cố
-
Trách nhiệm kiểm tra hàng hóa trước và sau thông quan
📑 Một hợp đồng vững chắc là “lá chắn” cho doanh nghiệp trước các tình huống bất ngờ như hàng bị trả lại, thanh toán chậm hoặc tranh chấp chất lượng.
5. Chuẩn bị kỹ về logistics, chuỗi lạnh và bảo quản sau thu hoạch
Dừa tươi có thời hạn bảo quản khá ngắn (khoảng 20–25 ngày), đặc biệt dễ mất nước và giảm độ ngọt nếu không được giữ ở nhiệt độ lý tưởng từ 3°C–5°C. Việc vận chuyển qua biên giới mất từ 3–7 ngày, nên nếu không có chuỗi lạnh phù hợp, chất lượng sản phẩm dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Doanh nghiệp cần:
-
Sử dụng kho bảo quản lạnh đạt chuẩn
-
Làm việc với các đơn vị logistics chuyên tuyến Trung Quốc
-
Kiểm tra nhiệt độ trong suốt quá trình vận chuyển
🚛 Đầu tư vào logistics là “bảo hiểm chất lượng” để đảm bảo dừa đến tay người tiêu dùng Trung Quốc vẫn giữ nguyên độ tươi ngon.
✅ Kết luận:
Xuất khẩu dừa tươi chính ngạch sang Trung Quốc là cơ hội lớn, nhưng chỉ dành cho những doanh nghiệp có sự chuẩn bị bài bản. Đây không còn là sân chơi cho những ai làm ăn manh mún, thiếu chuyên nghiệp.
Khi thực hiện đúng các quy chuẩn từ mã số vùng trồng, kiểm dịch, đóng gói, cho đến logistics và hợp đồng thương mại, doanh nghiệp không chỉ thâm nhập được vào thị trường Trung Quốc rộng lớn mà còn xây dựng thương hiệu Việt mạnh mẽ, vững bền và có thể nhân rộng ra các thị trường khó tính khác như Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.