XUẤT KHẨU BƯỞI – DỪA SANG EU: CƠ HỘI TỪ EVFTA

EVFTA mở cánh cửa cho nông sản Việt

Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA) chính thức có hiệu lực từ tháng 8/2020 được xem là bước ngoặt quan trọng, mở ra cơ hội mới cho nông sản Việt Nam. Với cam kết xóa bỏ gần như toàn bộ thuế nhập khẩu theo lộ trình, nhiều mặt hàng nông sản thế mạnh như gạo, cà phê, hồ tiêu, rau quả tươi – trong đó có bưởi và dừa – đã được hưởng lợi trực tiếp.

Nếu trước đây, bưởi và dừa Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu sang các thị trường châu Á hoặc Trung Đông, thì nhờ EVFTA, hai loại trái cây này đã có “tấm vé thông hành” để tiếp cận thị trường châu Âu – nơi có mức tiêu thụ trái cây nhiệt đới ngày càng tăng.

Lợi thế của bưởi và dừa Việt Nam

Trong số các loại trái cây, dừa tươi và bưởi da xanh được EU đánh giá cao nhờ hương vị đặc trưng, giá trị dinh dưỡng cao và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn trồng trọt sạch. Bưởi da xanh nổi bật bởi vị ngọt thanh, tép mọng nước, dễ bóc tách, còn dừa Việt Nam lại có ưu thế về độ ngọt, hàm lượng dinh dưỡng và khả năng bảo quản lâu hơn so với nhiều nguồn cung khác.

Bên cạnh đó, Việt Nam đã xây dựng được vùng trồng chuyên canh ở Bến Tre, Tiền Giang, Vĩnh Long, Đồng Nai… giúp tạo nguồn nguyên liệu ổn định, thuận lợi cho xuất khẩu chính ngạch sang châu Âu.

Thách thức từ tiêu chuẩn khắt khe của EU

Tuy nhiên, cơ hội luôn song hành cùng thách thức. EU vốn nổi tiếng là thị trường khó tính với những yêu cầu nghiêm ngặt về:

• Dư lượng thuốc bảo vệ thực vật,

• Truy xuất nguồn gốc,

• Tiêu chuẩn an toàn thực phẩm,

• Quy cách bao bì, nhãn mác.

Chỉ những sản phẩm có mã số vùng trồng đạt chuẩn GlobalG.A.P, VietGAP hoặc tương đương, có hệ thống kiểm soát chất lượng và logistics đảm bảo, mới có thể vượt qua rào cản kỹ thuật để vào EU.

Điều này buộc doanh nghiệp xuất khẩu bưởi, dừa phải đầu tư bài bản hơn, từ quy hoạch vùng trồng, áp dụng công nghệ xử lý sau thu hoạch, cho đến cải tiến bao bì theo ngôn ngữ và quy chuẩn EU.

Doanh nghiệp Việt và bài toán tận dụng EVFTA

Một số doanh nghiệp tiên phong đã nhanh chóng tận dụng ưu đãi EVFTA để đưa những lô hàng bưởi da xanh, dừa tươi sang EU ngay từ năm 2020. Kết quả bước đầu cho thấy, nếu đáp ứng được tiêu chuẩn, sản phẩm không chỉ vào được EU mà còn bán với giá cao hơn hẳn thị trường truyền thống.

Tuy vậy, để đi đường dài, doanh nghiệp cần tránh tình trạng “ăn xổi”, chỉ tập trung xuất một vài lô hàng thử nghiệm. Thay vào đó, cần xây dựng chiến lược phát triển bền vững: liên kết với nông dân, kiểm soát đồng bộ từ sản xuất đến xuất khẩu, đồng thời xây dựng thương hiệu trái cây Việt tại EU.

Cơ hội và định hướng tương lai

Xuất khẩu bưởi và dừa sang EU nhờ EVFTA không chỉ là câu chuyện lợi nhuận ngắn hạn, mà còn là cơ hội nâng tầm giá trị nông sản Việt. Bởi khi chinh phục được thị trường khó tính như châu Âu, uy tín và thương hiệu trái cây Việt sẽ được khẳng định, mở đường sang các thị trường cao cấp khác như Mỹ, Nhật Bản, Canada.

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng xanh, sạch, an toàn và truy xuất được nguồn gốc ngày càng cao, việc tận dụng tốt EVFTA sẽ giúp bưởi và dừa Việt Nam thoát khỏi tình cảnh “được mùa mất giá”, đồng thời tạo bước đệm cho sự phát triển bền vững trong chuỗi giá trị nông sản.