Trong quá trình đưa bưởi Việt Nam vươn ra thị trường thế giới, hai yếu tố kỹ thuật mang tính bắt buộc và chiến lược chính là: chiếu xạ và kiểm dịch thực vật. Đây không chỉ là điều kiện thông quan, mà còn là căn cứ khẳng định chất lượng và an toàn sinh học, đặc biệt với thị trường cao cấp như Mỹ.
Chiếu xạ: Chốt chặn an toàn khi bước ra thế giới
Đây là phương pháp sử dụng tia ion hóa (thường là Cobalt-60 hoặc electron beam) để tiêu diệt trứng, ấu trùng và mầm bệnh có nguy cơ tồn tại trong trái cây. Đối với trái bưởi – một loại quả có vỏ dày và múi chứa nhiều nước – chiếu xạ là bước đảm bảo an toàn dịch hại mà vẫn giữ nguyên chất lượng bên trong.
Tại sao bắt buộc phải thực hiện phương pháp này?
-
Loại bỏ nguy cơ lây lan sinh vật ngoại lai như ruồi đục trái.
-
Đáp ứng quy định kỹ thuật của các thị trường kiểm dịch nghiêm ngặt (đặc biệt là Mỹ).
-
Giữ được vị ngon, độ mọng và màu sắc của bưởi trong quá trình vận chuyển xa.
-
Gia tăng thời hạn bảo quản và tính ổn định thương phẩm.
Từ năm 2022, Mỹ đã chính thức cấp phép nhập khẩu bưởi Việt – kèm theo điều kiện phải chiếu xạ tại cơ sở được kiểm soát. (Toàn Phát, Sơn Sơn)

Kiểm dịch thực vật: Bảo chứng pháp lý cho mỗi lô hàng
Trước khi rời cảng, mọi lô bưởi tươi xuất khẩu đều cần có Giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (Phytosanitary Certificate) do Cục Bảo vệ Thực vật Việt Nam cấp. Quá trình này gồm:
-
Kiểm tra nguồn gốc vùng trồng có mã số được công nhận.
-
Đảm bảo cơ sở đóng gói đạt tiêu chuẩn và giám sát thường xuyên.
-
Lấy mẫu kiểm tra thực tế để phát hiện sâu bệnh bị cấm.
Thiếu giấy này, hàng không thể xuất khẩu theo đường chính ngạch và dễ bị trả lại, cấm nhập khẩu hoặc giám sát chặt trong các lô sau.

Đây không phải là rao cảng – Mà là lợi thế
Thay vì xem hai bước này là trở ngại, nhiều doanh nghiệp đã chủ động chuẩn hóa vùng trồng, hợp tác với đơn vị chiếu xạ uy tín và xây dựng quy trình kiểm dịch riêng cho từng thị trường xuất khẩu. Chính sự chủ động này đã mang lại những lợi thế rõ rệt:
-
-
Bưởi được chấp nhận vào các hệ thống phân phối lớn và ổn định.
-
Giá bán duy trì ở mức cao, ít bị biến động theo mùa vụ.
-
Thương hiệu được đối tác quốc tế tin tưởng và lựa chọn lâu dài.
-
Kết luận:
Chiếu xạ và kiểm dịch không chỉ là thủ tục kỹ thuật mà còn là cam kết chất lượng và trách nhiệm của doanh nghiệp Việt với thị trường quốc tế. Khi các nước nhập khẩu ngày càng siết chặt tiêu chuẩn an toàn, thì việc tuân thủ hai bước này giúp bưởi Việt không chỉ đủ điều kiện xuất khẩu, mà còn tăng lợi thế cạnh tranh và uy tín thương hiệu.
Đầu tư nghiêm túc vào hai bước xử lý trước xuất khẩu này chính là bước đi chiến lược nếu doanh nghiệp muốn đưa bưởi Việt chinh phục các thị trường cao cấp và giữ vững vị thế lâu dài.